Nếu bạn là người Sài Gòn hay sinh sống tại Sài Gòn chắc chắn bạn đã từng uống hay thấy những quán caphe “Cóc” hay ít nhất đã từng nghe đến cum từ này nhưng có bạo giờ bạn tự hỏi “Tại sao người ta gọi là caphe Cóc mà không phải là caphe vỉa hè hay caphe đường phố ….?”

Tôi một cô gái xinh ra và lớn lên tại thủ phủ Caphe Việt , từ nhỏ đã lớn lên cùng những cây Caphe cùng với những tiếng xe công nông mỗi sáng bố mẹ lên rẫy nên có lẻ vì thế mà tình yêu cho những cốc Caphe với tôi lại sàng sâu sắt hơn những người khác nên khi vào Sài Gòn khi uống Caphe nghe người dân nơi đây cứ gọi Caphe Cóc tôi lại càng tò mò để tìm hiểu về nó

Có 3 giả thiết về nguồn gốc tên gọi cafe cóc:

1. Quán có ghế thấp, khách đến quán ưa ngồi tư thế hơi chồm hổm, bạ bệt, la liệt như một bầy cóc trước hang nên gọi chung các loại quán ven đường này là quán cóc.
2. Cách pha chế cafe thường thấy: đặt phin lên cốc, nên có thành ngữ “cafe nồi ngồi trên cốc”; từ “cốc”, qua thời gian, bị đọc trại đi thành ra “cóc”
3. Mô phỏng từ cóc trong tiếng lóc cóc (bàn ghế dọn ra dọn vào, tiếng muỗng đánh, khuấy cafe) là âm thanh quen thuộc ở dạng quán này.

Nhưng dù theo giả thiết nào thì với tôi Caphe Cóc là một nét đăc trưng của người Sài Gòn một nét văn hóa ẩm thực đặc sắc . Cà phê “Cóc” là điểm đến của hầu hết người Sài Gòn . Nó không phân biệt giai cấp , giới tính, tuổi tác. Người ta có thể nhìn thấy một anh công chức, một ông trí thức với trang phục chỉnh chu ngồi cạnh một bác tài xe ôm, một anh công nhân quèn với trang phục lượm thượm mà không có dấu hiệu của sự khinh khi hay mặc cảm tự ti.

Cà phê “Cóc” rõ ràng không chất lượng như các quán cà phê sang trọng, không máy lạnh. Thật tình mà nói, thiên hạ không thể đòi hỏi sản phẩm cà phê “Cóc” có được chất lượng tuyệt hảo như một quán cà phê hiệu. Cà phê “Cóc” thường pha sẵn. Khi có khách, họ chỉ cần trộn đều một phần tư ly cà phê đen pha sẵn, một vài muỗng đường thêm những viên đá đầy ly, thế là ly cà phê “Cóc” đã sẵn sàng để làm vừa lòng khách hàng. Ngày nay do nhu cầu tiện lợi nhanh chóng của người dùng hay để phục vụ cho những nhu cầu thưởng thức cà phê khác nhau mà các loại hình quán xá cà phê Sài Gòn cũng phát triển khá phong phú và đa dạng hơn nhiều , ngoài những quán caphe Cóc ta thường thấy thì đơn giản hơn có các quán cà phê… di động thường xuất hiện nơi các bến xe, công viên, chợ búa; người bán cho mọi thứ vào chiếc giỏ xách một tay, tay kia là thùng đá đập sẵn. Người mua, khi trả tiền xong thì tự tìm chỗ mà thưởng thức hay nhưng quán caphe Cafe Mang Đi (Take a Way) được các bạn trẻ kinh doanh rộng rãi rồi đến những quán caphe sân vườn sang trọng …. vv và vv nhưng một điều bạn phải gật đầu đồng ý với tôi là caphe “Cóc” vẫn ” sống” và có chỗ đừng vững chắc trong tâm trí người tiêu dùng Việt Người dân Sài Gòn vẫn không hoàn toàn từ bỏ được cái nét văn hóa đặc trưng và dung dị ấy. Vì nhâm nhi ly cà phê cóc trên vỉa hè, người ta mới cảm nhận được những nét đẹp bình thường của cuộc sống, sự đơn giản sẻ chia không phân biệt giai cấp, sự phóng khoáng của “tứ hải giai huynh đệ” vốn có trong tâm thức người Sài Thành

VĂN HÓA CAPHE

Trong ly cà phê có hương vị của cuộc sống. Vì cà phê vốn đắng, nên người ta phải cho thêm đường. Bỏ bao nhiêu đường, thì lại tùy khẩu vị mỗi người. Giới sành điệu bảo rằng, chớ nên hâm lại cà phê nguội, vì sẽ làm vị cà phê đắng thêm. Cũng như hãy để những gì thuộc về quá khứ lãng quên trong quá khứ, đừng khơi lại, chỉ chuốc lấy thêm nhiều dư vị không lấy gì làm ngọt ngào.
Văn hóa cà phê còn nhắc nhở người ta rằng, hãy uống cà phê khi ly cà phê còn nóng, tức là hãy sống hết mình cho hiện tại. Đừng bận tâm ngỏanh mặt nhìn ngày hôm qua, đừng cố kiễng chân nhìn về ngày sắp tới, vì làm thế chỉ khiến ly cà phê trước mặt nguội dần, mất ngon.Triết lý cà phê cũng ngụ ý rằng, cuộc đời đôi khi đắng chát như một ly cà phê đen thiếu đường. Nhưng cà phê đắng còn có hộp đường bên cạnh. Còn cuộc đời chẳng may chát đắng, thì phải làm sao ?Lại nhớ câu thơ được nghe từ những ngày còn lưu đầy đất Bắc. Nói lên cảnh ngộ của vợ những người tù cải tạo năm xưa.

Cà phê đắng cho thêm đường thì ngọt.Đời đắng cay em biết bỏ thêm gì ?

Văn hóa cà phê thật đa dạng. Triết lý cà phê cũng đủ sâu để luận bàn. Vậy, xin mời bạn, chúng ta hãy “rót cả tâm hồn vào đáy cốc… cà phê”. Hay, nếu ly cà phê đời của bạn đã có quá đủ chất đắng, thì chúng ta vẫn có thể thưởng thức vị ngọt của ly bạc xỉu, với một chút cà phê đen trong ly sữa trắng.